پارس خودرو شرکت خودروسازی ایرانی است، که هم‌اکنون در زمینه مونتاژ و فروش چند مدل خودرو از شرکت‌های خودروسازی نیسان، رنو، برلیانس و سایپا فعالیت می‌کند. شرکت پارس خودرو در سال ۱۳۳۵ به عنوان یک شرکت تولیدی و بازرگانی در زمینه خودروهای جیپ فعالیت خود را آغاز و از آن دوران تاکنون اقدام به تولید و مونتاژ انواع خودروهای سواری و دو دیفرانسیل در ایران نموده‌است. شرکت سایپا با در اختیار داشتن ۴۱ درصد از سهام پارس خودرو، بزرگترین سهام‌دار آن به‌شمار می‌آید. بخشی از سهام پارس خودرو نیز در بازار بورس اوراق بهادار تهران معامله میشود. موفق‌ترین خودروی تولیدی پارس‌خودرو، نیسان پاترول نسل سوم (۱۶۰ و ۲۶۰) بود.[۲] عدم بومی‌سازی و عدم سرمایه‌گذاری این شرکت در طراحی، تحقیق و توسعه منجر گردیده که این خودروسازی همواره مونتاژ کننده خودروهای برندهای خارجی و داخلی باشد و صاحب هیچ پلتفرمی با برند خود نباشد.[۳]
تاریخچه شرکت پارس خودرو در سال ۱۳۳۵ به شماره ثبت ۵۲۷۲ و با نام شرکت «جیپ» تأسیس شد و با واردات و فروش خودروهای جیپ ویلیز و قطعات یدکی آن فعالیت خود را شروع کرد. شرکت در سال ۱۳۳۸ پس از احداث کارخانه در جاده مخصوص کرج (محل کنونی شرکت) مونتاژ انواع خودروهای جیپ را در ایران آغاز نمود. در سال ۱۳۴۵ به دنبال احداث سالن‌های پرس و ساخت قطعات و توسعه عملیات، تولید خودروهای آریا و شاهین (رامبلر) به محصولات پیشین اضافه گردید. در تاریخ ۱۳۵۲/۰۲/۰۴ شرکت «موتور جک (سهامی خاص)» به شماره ثبت ۱۶۸۳۲ تأسیس و کلیه دارایی‌ها و تعهدات شرکت جیپ به این شرکت منتقل شد. نام شرکت در تاریخ ۱۳۵۲/۰۲/۰۸ بر طبق مصوبه مجمع عمومی فوق‌العاده به «شرکت جنرال موتورز ایران (سهامی خاص)»، در سال ۱۳۵۹ به «خودروسازی ایران» و سپس در همان سال به «پارس خودرو» تغییر یافت. شرکت پارس خودرو بر اساس صورت‌جلسه مجمع فوق‌العاده مورخ ۱۳۷۱/۰۱/۲۶ و به استناد ماده ۲۷۸ قانون اصلاح، قسمتی از قانون تجارت، از «سهامی خاص» به «سهامی عام» تبدیل گردید و اساسنامه جدید شرکت مشتمل بر ۸۰ ماده و ۱۵ تبصره مورد تصویب قرار گرفت. در اواخر سال ۱۳۷۸ و در پی عرضه سهام شرکت در بازار بورس، شرکت سایپا ۵۱ درصد از سهام شرکت را خریداری نمود و با این اتفاق این شرکت از شمول شرکت‌های دولتی خارج گردید. در سال ۸۲، ۳۴درصد دیگر از سهام شرکت توسط شرکت سایپا خریداری شد.[۴]
تولیدات نخست پارس خودرو محصولات رامبلر و جنرال موتورز را تحت لیسانس شرکت‌های اصلی تولید می‌کرد. نخستین خودروی ساخته شده توسط این شرکت آریا شاهین بود که در سال ۱۹۶۷ میلادی بر اساس خودروهای تولید رامبلر ساخته شد. این شرکت همچنین خودرو جیپ را تحت لیسانس شرکت اصلی تولید کرد. در سال ۱۹۷۲ میلادی پس از این که پارس خودرو جزئی از جنرال موتورز شد به جنرال موتورز ایران تغییر نام یافت و تولید خودروهای اپل را با علامت تجاری شورلت در ایران آغاز کرد. این خودرو با موتورهای ۲٫۵ و ۲٫۸ لیتری تولید می‌شد. علاوه بر این یک مدل بیوک به نام بیوک اسکای‌لارک و کادیلاک به نام کادیلاک سویل و یک مدل شورلت به نام شورولت نوا همراه با یک وانت شورلت تولید شد. این تولیدات تا سال ۱۳۶۱ شمسی که دولت جمهوری اسلامی ایران شرکت را وادار به قطع رابطه با جنرال موتورز کرد ادامه داشت. پس از این پارس خودرو تولید نیسان پاترول را تحت لیسانس شرکت نیسان آغاز کرد، همچنین در آینده نسخه انژکتوری پاترول با نام نیسان سافاری را به تعداد محدود تولید نمود[۷]. همچنین شرکت پارس خودرو خط تولید رنو ۵ را از شرکت سایپا خریداری کرده و اقدام به تولید خودروهای سپند I و سپند II نمود که در واقع نسخه‌های تغییر یافته رنو ۵ بودند.[۸] در سال ۲۰۰۰ مقدار ۵۱ درصد از سهام شرکت پارس خودرو توسط سایپا خریداری شد. محصول بعدی پارس خودرو رنو پی‌کی نام داشت که با تلفیق موتور پراید و بدنه رنو ۵ تولید می‌شد. با توجه به این که فاصله چرخ‌های پراید بیش از رنو ۵ بود چرخ‌های پی کی خارج از بدنه آن قرار می‌گرفت. تولید این خودرو متوقف شده‌است. در سال ۲۰۰۸ و در اوج بحران مالی ۲۰۰۷-۲۰۰۹، این شرکت بار دیگر مذاکراتی را با شرکت جنرال موتورز برای خرید برند پونتیاک آغاز کرد. جنرال موتورز قصد داشت با فروش این برند خود را از ورشکستگی نجات دهد، اما این مذاکرات به دلیل پیچیدگی روابط ایران و آمریکا، با وجود کسب امتیازات قابل توجه توسط پارس خودرو به سرانجام نرسید.[۹]
کارخانه و تأسیسات مساحت کارخانه شرکت پارس خودرو اکنون بالغ بر ۵۹۰٫۰۰۰ متر مربع می‌باشد که از این میزان حدود ۱۹۲٫۰۰۰ متر مربع آن به فضای تولیدی و اداری شامل سوله‌ها، ساختمان‌ها و کارگاه‌های مختلف اختصاص یافته‌است. مهمترین امکانات موجود شرکت شامل ماشین‌آلات پرس قطعات (تا ظرفیت ۱۸۰۰ تن) تجهیزات اتاق سازی، خطوط رنگ، خطوط تزئینات، آزمون خودرو و ماشین‌آلاتی مانند فرز سی‌ان‌سی، دستگاه برش لیزری پرس دو آلفوم و دستگاه اندازه‌گیری سی‌ام‌ام می‌باشد.
